SAKRAMENT MAŁŻEŃSTWA
„Przymierze małżeńskie, przez które mężczyzna i kobieta tworzą ze sobą wspólnotę całego życia, skierowaną ze swej natury na dobro małżonków oraz do zrodzenia i wychowania potomstwa, zostało między ochrzczonymi podniesione przez Chrystusa Pana do godności sakramentu” (Kodeks Prawa Kanonicznego, kan. 1055, § 1)
Poniższe wyjaśnienia dotyczą Polaków, którzy
- należą do Polskiej Misji Katolickiej w Anglii i Walii (polskie parafie na Wyspach są parafiami personalnymi dlatego wierni muszą złożyć deklarację, w której wyrażają wolę włączenia się w życie lokalnego Kościoła polskiego
- pragną zawrzeć sakramentalny związek małżeński i mieszkają w Anglii dłużej niż 6 miesięcy
Polacy przebywający w Anglii krócej niż 6 miesięcy załatwiają wszelkie formalności w Polsce w parafii ślubu
Polacy uczęszczający do kościołów angielskich muszą skontaktować się ze swoim proboszczem, który wyjaśni im procedury obowiązujące w angielskim Kościele katolickim
Wyjątek stanowią osoby, które uprzednio zawarły jakikolwiek związek małżeński (cywilny czy religijny), nawet jeżeli został on rozwiązany i osoby te mogą zawrzeć powtórne małżeństwo lub już je zawarły z obecnym narzeczonym / obecną narzeczoną. W takim przypadku nie wolno ustalać daty ślubu przed skontaktowaniem się z biurem Polskiej Misji Katolickiej w Anglii i Walii. Trzeba bowiem ustalić, czy dana osoba jest stanu wolnego do zawarcia sakramentalnego małżeństwa. Dotyczy to przede wszystkim niekatolików, którzy w przeszłości zawarli jakikolwiek ślub, który uważany jest za rozwiązany w świetle prawa cywilnego
W przypadku katolików, którzy zawarli w przeszłości związek cywilny zakończony rozwodem, należy przedstawić metrykę ślubu, prawomocny wyrok sądu, a w czasie spotkania z duszpasterzem wypełnić Prośbę o uznanie stanu wolnego podając wszystkie adresy, pod którymi dana osoba mieszkała w trakcie trwania małżeństwa oraz wypełnić Statutory Declaration
Formalności konieczne do zawarcia sakrament małżeństwa
- Około 6 miesięcy przed planowanym ślubem należy skontaktować się z duszpasterzem w celu rozpoczęcia procedur związanych ze spisaniem protokołu kanonicznego badania narzeczonych (Information for marriage).
- Potrzebne dokumenty
- dokument tożsamości (np. paszport, dowód osobisty, prawo jazdy)
- świadectwo chrztu świętego z zaznaczeniem, że ono potrzebne do ślubu kościelnego (UWAGA! Okres ważności tego świadectwa to 6 miesięcy licząc od planowanej daty ślubu. Trzeba również zwrócić uwagę, czy na świadectwie chrztu jest adnotacja o przyjęciu sakramentu bierzmowania oraz o braku przeszkód do zawarcia małżeństwa). Jeśli w metryce chrztu nie ma adnotacji o przyjętym Sakramencie bierzmowania, trzeba postarać się o zaświadczenie z parafii, w której Sakrament ten był przyjęty
- świadectwo ukończenia kursu przedmałżeńskiego
- jeżeli któraś ze stron ma stwierdzenie nieważności poprzedniego małżeństwa potrzebne jest orzeczenie sądu w tej sprawie
- jeżeli któraś ze stron jest wdowcem (wdową), potrzebne jest zaświadczenie o zgonie współmałżonka
- jeżeli narzeczeni zawarli już ślub cywilny, należy przedstawić dokument potwierdzający zawarcie małżeństwa cywilnego (świadectwo małżeństwa z Urzędu Stanu Cywilnego lub z Register Office)
- Dokładny adres parafii ślubu z kodem pocztowym i diecezją, do której ta parafia należy; jeśli kościół ślubu nie jest kościołem parafialnym, to trzeba podać dane kościoła ślubu oraz parafii, na terenie której ten kościół się znajduje
- W czasie spotkania z duszpasterzem zostanie spisany Protokół Kanonicznego Badania Narzeczonych
Oprócz Protokołu Kanonicznego Badania Narzeczonych czasem trzeba będzie wypełnić dodatkowe dokumenty
Wszyscy narzeczeni z wyjątkiem Polaków katolików otrzymają od duszpasterza Statutory Declaration. Jest to forma przysięgi którą trzeba złożyć przed Commissioner for Oath o swoim stanie cywilnym. W Deklaracji podaje się wszelkie małżeństwa zawarte wcześniej, także te zawarte z narzeczonym / narzeczoną. Statutory Declaration traktowana jest w Wielkiej Brytanii jako dokument legalny i zatajenie jakichkolwiek. Statutory Declaration traktowana jest w Wielkiej Brytanii jako dokument legalny i zatajenie jakichkolwiek małżeństw jest traktowane jako przestępstwo. Commissioner for Oath można znaleźć w większości Firm Prawniczych. By podpisać Deklarację trzeba okazać dokument tożsamości a koszt nie powinien przekroczyć £10.00.
W przypadku, gdy narzeczeni katolicy zawarli już ślub cywilny, a teraz chcą uważnić go sakramentalnie, należy wypełnić Prośbę o Konwalidację
Po złożeniu dokumentów małżeńskich w parafii przekazywane są one do biura Polskiej Misji Katolickiej. Tu wszystkie dokumenty są sprawdzane, wszelkie dyspensy i pozwolenia udzielane, a następnie dokumenty przesyłane są do odpowiedniej Kurii w kraju ślubu. Dokumentacja przesyłana jest specjalną pocztą poleconą, a każda przesyłka ma swój numer rejestracyjny
- Małżeństwo mieszane
Jest to małżeństwo pomiędzy katolikiem a ochrzczonym niekatolikiem. Według prawa obowiązującego w Kościele łacińskim małżeństwo mieszane wymaga wyraźnego zezwolenia władzy kościelnej. Zezwolenie to zakłada, że obie strony znają cele oraz istotne właściwości małżeństwa, a także zobowiązania strony katolickiej dotyczące chrztu i wychowania dzieci w Kościele katolickim, i ich nie wykluczają (por. Katechizm Kościoła Katolickiego, 1635).
Na terenie Anglii i Walii władzę do udzielania zgody Kościoła na małżeństwo mieszane (w którym przynajmniej jedna strona jest narodowości polskiej) posiada Rektor Polskiej Misji Katolickiej w Anglii i Walii. Do niego zatem kieruje się prośbę o taką zgodę.
Dodatkowe dokumenty:
- zaświadczenie o chrzcie świętym osoby, która nie jest katolikiem (na zaświadczeniu konieczne są informacje o dokładnej dacie i miejscu chrztu)
- zaświadczenie z Commissioner for Oaths, że dana osoba nie zawierała nigdy ślubu cywilnego ani kościelnego (formularz takiej przysięgi otrzymujemy od księdza)
- trzeba dodatkowo wypełnić Prośbę o zezwolenie na małżeństwo mieszane
- Małżeństwo z osobą nieochrzczoną
Różnica wyznań nie stanowi nieprzekraczalnej przeszkody do zawarcia małżeństwa. Trzeba jednak mieć świadomość i dostrzegać trudności dotyczące wiary, poglądów na małżeństwo i życie rodzinne, czy wychowanie dzieci. Trzeba zachować w tym przypadku daleko idącą ostrożność i roztropność. Do zawarcia małżeństwa pomiędzy katolikiem a osobą nieochrzczoną lub taką, której chrzest nie jest uznawany przez Kościół katolicki, konieczne jest uzyskanie specjalnej dyspensy, której (podobnie jak w przypadku małżeństw mieszanych) udziela Rektor Polskiej Misji Katolickiej w Anglii i Walii. Koniecznym dodatkowym dokumentem jest zaświadczenie z Commissioner for Oaths, że dana osoba nie zawierała nigdy ślubu cywilnego ani kościelnego (formularz takiej przysięgi otrzymujemy od księdza).
Od strony niekatolickiej wymaga się, aby złożyła spisane własnoręcznie w obecności duszpasterza Oświadczenie stwierdzające, że nie będzie stronie katolickiej przeszkadzać w praktykowaniu jej wiary, a wszystkie dzieci z tego związku będą ochrzczone w Kościele katolickim i po katolicku wychowane
Jeśli jedna ze stron podlega kontroli imigracyjnej (tzn. nie jest ani obywatelem brytyjskim, ani obywatelem Unii Europejskiej) i nie posiada prawa stałego pobytu – konieczne jest również dostarczenie zgody na zawarcie małżeństwa z Home Office.
Od strony niekatolickiej, która część swojego dorosłego życia spędziła poza granicami Wielkiej Brytanii, oprócz dokumentu z brytyjskiego Urzędu Stanu Cywilnego potwierdzającego stan danej osoby, wymagane jest także zaświadczenie o stanie wolnym wystawione przez Urzędy wszystkich krajów, w których ta osoba mieszkała wcześniej
- Małżeństwo w Anglii i Walii
Zarówno w Anglii jak i w Polsce nie istnieje możliwość zawarcia sakramentu małżeństwa (ślubu kościelnego) z pominięciem ślubu cywilnego. Wynika to z Konkordatów zawartych pomiędzy tymi państwami a Stolicą Apostolską. W związku z tym, gdy małżeństwo ma być zawarte w Anglii należy zwrócić się do Register Office o wydanie Certificate for marriage. Są to dokumenty (najczęściej zielone lub niebieskie kartki – po jednej dla każdego z narzeczonych), na których podana jest dokładna data i miejsce planowanego ślubu. Te dokumenty należy przed ślubem dostarczyć do kancelarii parafialnej.
- Małżeństwo w Polsce
Jeżeli małżeństwo ma być zawarte w Polsce należy pamiętać, że mieszkając powyżej 6 miesięcy na terenie jakiejś parafii w Anglii lub Walii trzeba się zgłosić do duszpasterza, by formalnie się do niej zapisać. Wówczas wszelka dokumentacja potrzebna do zawarcia sakramentu małżeństwa zostanie przygotowana w parafii faktycznego zamieszkania (a więc w Anglii lub Walii) i przesłana na adres parafii w Polsce, gdzie ma się odbyć ślub. Konieczne jest podanie dokładnego adresu parafii w Polsce (wraz z nazwą diecezji).
Jeżeli ma to być ślub konkordatowy (tzn. kościelny i cywilny zarazem) należy wcześniej pobrać z Urzędu Stanu Cywilnego odpowiednie dokumenty i dostarczyć je do parafii, w której ma się odbyć ceremonia zaślubin.
W przypadku ślubów konkordatowych zawieranych w Polsce odpowiedzialność za załatwienie wszelkich formalności w polskim Urzędzie Stanu Cywilnego ponoszą narzeczeni. Informacje o wymogach państwowych związanych z zawarciem małżeństwa z cudzoziemcem w Polsce można uzyskać na stronie internetowej Konsulatu Polskiego w Londynie lub w Urzędzie Stanu Cywilnego w Polsce